یاشار سلطانی در صفحه شخصی خود منتشر کرد؛ خالی فروشی ۸۰۰۰ میلیاردی مدلل در بازار نهادههای دامی/ کشتیها در امارات پهلو گرفتند و کالایشان در ایران سند انبار گرفت!
🔺در شرایطی که نهادههای دامی به عنوان کالایی استراتژیک در زنجیره تأمین مواد غذایی کشور شناخته میشوند و بخش دامپروری برای بقاء به تأمین بهموقع و واقعی این کالاها وابسته است، گزارشی مبنی بر تخلف گسترده از سوی یکی از واردکنندگان عمده کشور نگرانیهای جدی در سطح ملی ایجاد کرده است.
🔺همین چند روز پیش بود که مدیرعامل سابق اتحادیه سراسری دامداران ایران هشدار داده بود که «انحصار در واردات نهادههای دامی توسط گروههای محدود، چرخه تولید گوشت و مرغ را مختل کرده و کشور را با بحران امنیت غذایی روبرو ساخته است» و حالا خبر میرسد که انحصارطلبان این بازار با خالی فروشی هم دامداران را تحت فشار قراردادهاند و هم در حال مجاب کردن دولت برای تن دادن به خواستههایشان هستند.
🔴 امپراطوری مدلل و سناریوی جدید برای بازار نهادههای دامی
🔺بر اساس اطلاعات دریافتی شرکت مدلل که به عنوان یکی از واردکنندگان اصلی نهادههای دامی در کشور شناخته میشود، اقدام به ثبت اظهارنامه و دریافت کوتاژ برای کالاهایی کرده که اساساً هنوز وارد کشور نشدهاند.
🔺ماجرا از آنجا آغاز میشود که این شرکت اعلام کرده، ۱۰ کشتی حامل نهادههای دامی وارد یکی از بنادر کشور شدهاند و این در حالی است که بر اساس رصد کشتیهای متعلق به این کمپانی حداقل ۸ کشتی هنوز در بندری در ایران پهلو نگرفتهاند.
🔺با این حال این گروه تجاری با روابط گسترده ای که دارند توانسته اند برای محصولی که وارد کشور نشده برگهی انبارداری و کوتاژ دریافت کنند.
🔺در سیستم گمرکی کشور، صدور قبض انبار پیشنیاز دریافت کوتاژ است؛ بهعبارت دیگر، با صدور قبض انبار، محمولهای فرضی به عنوان «ورود یافته به انبار داخلی» تلقی شده و کد کوتاژ ۸ رقمی برای آن صادر میشود. دریافت کوتاژ از منظر حقوقی به معنای ورود رسمی کالا به کشور و آغاز فرآیند ترخیص تلقی میگردد.
🔺اما طبق اسناد رهگیری کشتیها و استعلامات رسمی، ۸ فروند از ۱۰ کشتی ادعایی اصلاً در آبهای ایران حضور ندارند و هنوز وارد بندر کشور نشدهاند.
🔺با وجود این، شرکت مدلل با استناد به کوتاژ دریافتی، وارد سامانه بازارگاه شده و نسبت به ثبت فروش نهادههای دامی به دامداران داخلی اقدام کرده است.
🔺عملکرد سامانه بازارگاه سامانه بازارگاه، پلتفرم توزیع و فروش نهادههای دامی در کشور است که در آن واردکنندگان، کالاهای خود را برای عرضه بارگذاری میکنند و دامداران بر اساس سهمیه مشخصشده توسط نهادهای ناظر اقدام به خرید میکنند. به عبارت دیگر، هر دامدار بر مبنای کد یکتای دامداری و میزان فعالیت خود، از سهمیه مشخصی برخوردار است و کالاهای وارداتی مدلل نیز در این سامانه برای فروش قرار گرفتهاند.
🔺در ماجرای اخیر، مدلل با استناد به کوتاژهای غیرواقعی، کالاهایی را در سامانه بازارگاه ثبت کرده که هنوز وارد کشور نشدهاند یا اساساً وجود خارجی ندارند. در نتیجه، دامداران با اعتماد به وجود واقعی این کالاها، سهمیه خود را خرج کردهاند ولی در عمل هیچ نهادهای تحویل نگرفتهاند.
🔺ابعاد اقتصادی و ارزی ماجرا این عملیات، با برآوردی در حدود ۸ هزار میلیارد تومان خالیفروشی تخمین زده میشود. از سوی دیگر، شرکت مدلل اکنون با استناد به همین کوتاژها و اظهار رسمی، در حال مطالبه ارز دولتی مربوط به واردات است، در حالی که عملاً کالایی وارد کشور نشده است.
🔺این موضوع نه تنها باعث اختلال در زنجیره تأمین خوراک دام شده، بلکه نظام تخصیص ارز کشور را نیز با تهدید جدی مواجه کرده است.
🔺انحصار در واردات نهادههای دامی و پیامدهای آن تمرکز واردات نهادههای دامی در اختیار یک یا چند شرکت خاص، کشور را در برابر بحرانهای تأمین، وابستگی ارزی و فساد آسیبپذیر میسازد.
🔺انحصار، امکان سوءاستفاده از فرآیندهای قانونی مانند ثبت کوتاژ، تخصیص ارز و عرضه در سامانههای دولتی را فراهم کرده و با ایجاد رانت اطلاعاتی و ساختاری، امنیت غذایی کشور را به خطر میاندازد. فقدان رقابت و نظارت مؤثر، زمینهساز فساد سیستماتیک در زنجیره تأمین این کالای راهبردی شده و میتواند پیامدهای جبرانناپذیری برای اقتصاد و سلامت عمومی جامعه بههمراه داشته باشد.
