تعارض منافع و فساد مقدسنما؛ خطرناکترین تهدید حکمرانی انقلابی
در همه نظامهای سیاسی، فساد وجود دارد،
اما خطرناکترین نوع فساد، آن است که لباس ایمان و سابقه بر تن کند.
در جمهوری اسلامی، بخشی از جریان فساد نه از بیرون نظام، بلکه از درون حلقههای خودی برآمده است؛
کسانی که روزی در صف اول جهاد بودند، اما امروز در صف اول رانت ایستادهاند.
▫️ اینان به ظاهر انقلابیاند:
– سابقه دارند، مدال دارند، عنوان دارند؛
– اما از آن سابقه، سپر ساختهاند نه مسئولیت.
– هرجا سخن از پاسخگویی میشود،
پرونده ایثار را وسط میکشند؛
– و هرگاه بوی نظارت میآید، پشت عنوان «نیروی ارزشی» پنهان میشوند.
▫️فساد اینان از هر نوع دیگر خطرناکتر است،
– چون ظاهری مقدس دارد و باطنی ماکیاولی.
– با شعارهای انقلابی، مدیران پاکدست را میزنند؛
– با چهره متدین، اعتماد حاکمیت را جلب میکنند؛
– و با نفوذ در رسانهها، روایت فساد خود را تطهیر و رقیب را تخریب مینمایند.
📍 نتیجه این وضعیت چیست؟
▫️مدیران جوان و مؤمن، از ترس تهمت یا پروندهسازی کنار میروند؛
▫️بدنه پاک نظام، مأیوس میشود؛
▫️و مردم، میان ظاهر انقلابی و واقعیت فاسد، سرگردان میمانند.
📍 ریشه مسئله در تعارض منافع است.
– یعنی جایی که مسئول، داور هم هست؛
– کسی که باید نظارت شود، خود در رأس نهاد ناظر مینشیند؛
– و کسی که از رانت بهرهمند است، مأمور مبارزه با رانت میشود.
تا وقتی این چرخه بسته و تبانیشده برقرار است،
فساد نه تنها حذف نمیشود، بلکه با ظاهری انقلابی بازتولید میشود.
📍 راه برونرفت روشن است:
▫️شفافسازی و پاسخگویی بدون استثنا.
▫️هیچ عنوان، سابقه یا انتسابی نباید سپر پاسخگویی باشد.
▫️تفکیک دقیق مسئولیت و منافع.
هرکس در جایگاهی نشسته که از تصمیم خود منتفع میشود، باید کنار رود.
▫️ایجاد نهاد مستقل مردمی برای رصد و افشاگری فساد.
نهادی متکی بر مردم، نه دستگاههای اداری و سیاسی که خود آلوده روابطند.
▫️بازتعریف مفهوم انقلابی بودن.
انقلابی بودن، به سابقه نیست؛ به صداقت و پاکی امروز است.
🔻انقلاب اسلامی با خون پاکترین انسانها زنده مانده است،
اما اگر فساد مقدسنما مجال یابد، همان خون را به ابزار توجیه ناکارآمدی بدل میکند.
✅ بنابراین، دفاع از انقلاب در این مرحله، نه با شعار، بلکه با پاکسازی درون از فساد متظاهرانه ممکن است.
و این، شاید سختترین اما شریفترین جهاد امروز باشد.
📘 این یادداشت سی و ششم از سلسله مباحث «نقد مدل حکمرانی در جمهوری اسلامی» است.