یادداشت دکتر فخاری در سالروز تأسیس بنیاد شهید و امور ایثارگران

این نقد که #بنیاد_شهید به جای تمرکز بر امور فرهنگی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، بیش از حد درگیر مسائل اقتصادی و معیشتی جامعه ایثارگری شده است، نقدی قابل تأمل و بررسی است.

این نقد که #بنیاد_شهید به جای تمرکز بر امور فرهنگی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، بیش از حد درگیر مسائل اقتصادی و معیشتی جامعه ایثارگری شده است، نقدی قابل تأمل و بررسی است. برای تحلیل این موضوع، باید ابعاد مختلف مأموریت‌ها و وظایف بنیاد شهید و همچنین نیازهای جامعه هدف آن را در نظر گرفت.

 مأموریت اصلی بنیاد شهید بنیاد شهید و امور ایثارگران با دو مأموریت اصلی تأسیس شده است:

1⃣ حمایت از خانواده‌های شهدا و ایثارگران، از طریق ارائه خدمات اقتصادی، معیشتی، درمانی و آموزشی.

2⃣ ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه و زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا. این دو مأموریت در واقع مکمل یکدیگر هستند، زیرا حمایت از خانواده‌های شهدا و ایثارگران می‌تواند به ترویج فرهنگ ایثار و شهادت کمک کند. با این حال، گاهی ممکن است تعادل بین این دو مأموریت به هم بخورد. 

تمرکز بر مسائل اقتصادی و معیشتی

ضرورت حمایت اقتصادی: بسیاری از خانواده‌های شهدا و ایثارگران با مشکلات اقتصادی و معیشتی مواجه هستند. این مشکلات می‌تواند ناشی از فقدان نان‌آور خانواده، هزینه‌های درمانی جانبازان، یا سایر چالش‌های اقتصادی باشد. بنابراین، حمایت اقتصادی از این خانواده‌ها یک نیاز اساسی و فوری است.

وابستگی به بنیاد: برخی از خانواده‌های شهدا و ایثارگران به دلیل شرایط خاص خود، به حمایت‌های اقتصادی بنیاد شهید وابسته شده‌اند. این وابستگی ممکن است باعث شود بنیاد بیشترین منابع و انرژی خود را صرف مسائل معیشتی کند.

 کاهش توجه به امور فرهنگی

کمرنگ شدن برنامه‌های فرهنگی: با توجه به حجم بالای نیازهای اقتصادی و معیشتی، ممکن است برنامه‌های فرهنگی و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در اولویت دوم قرار بگیرند. این موضوع می‌تواند باعث شود که بنیاد شهید نتواند به اندازه کافی در ترویج ارزش‌های ایثار و شهادت در جامعه موفق عمل کند.

نسل جدید و فاصله از ارزش‌ها: نسل جدید جامعه، به ویژه جوانان، ممکن است به دلیل تغییرات اجتماعی و فرهنگی، با ارزش‌های ایثار و شهادت کمتر آشنا باشند. اگر بنیاد شهید نتواند به طور مؤثر در این زمینه فعالیت کند، ممکن است این ارزش‌ها به تدریج کمرنگ شوند.

 تعادل بین مأموریت‌ها ▫️نیاز به تعادل: بنیاد شهید باید بین دو مأموریت اصلی خود تعادل برقرار کند. از یک سو، حمایت اقتصادی از خانواده‌های شهدا و ایثارگران یک ضرورت است، اما از سوی دیگر، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت نیز نباید فراموش شود.

برنامه‌ریزی بلندمدت: بنیاد شهید نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت است که هم به نیازهای اقتصادی خانواده‌ها پاسخ دهد و هم برنامه‌های فرهنگی مؤثری برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت طراحی کند.

 نقد وارده و پاسخ به آن ▪️وجاهت نقد: این نقد که بنیاد شهید بیش از حد درگیر مسائل اقتصادی شده و از مأموریت فرهنگی خود غافل شده است، نقدی وارد است. در برخی موارد، ممکن است تمرکز بیش از حد بر مسائل معیشتی باعث کاهش توجه به برنامه‌های فرهنگی شود.

پاسخ بنیاد: از سوی دیگر، باید توجه داشت که بسیاری از خانواده‌های شهدا و ایثارگران نیازهای فوری اقتصادی دارند که نمی‌توان از آن غافل شد. بنابراین، بنیاد شهید ممکن است مجبور باشد بخش عمده‌ای از منابع خود را به این موضوع اختصاص دهد.

 راهکارهای پیشنهادی برای حل این چالش، پیشنهادات زیر می‌تواند مفید باشد:

۱. تقسیم منابع به صورت متوازن؛ بنیاد شهید باید منابع خود را به گونه‌ای تقسیم کند که هم به نیازهای اقتصادی خانواده‌ها پاسخ دهد و هم برنامه‌های فرهنگی مؤثری را اجرا کند.

۲. همکاری با نهادهای فرهنگی؛ بنیاد شهید می‌تواند با نهادهای فرهنگی دیگر همکاری کند تا برنامه‌های ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را با کیفیت بیشتری اجرا کند.

۳. جلب مشارکت جامعه؛ با جلب مشارکت جامعه و نهادهای مردمی، می‌توان بخشی از بار مسائل اقتصادی را کاهش داد و فرصت بیشتری برای فعالیت‌های فرهنگی ایجاد کرد.

۴. برنامه‌ریزی برای نسل جدید؛ طراحی برنامه‌های فرهنگی جذاب و متناسب با نیازهای نسل جدید می‌تواند به ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه کمک کند.

 جمع‌بندی نقد وارد شده به بنیاد شهید درباره تمرکز بیش از حد بر مسائل اقتصادی و غفلت از امور فرهنگی، نقدی قابل تأمل است. با این حال، باید توجه داشت که حمایت اقتصادی از خانواده‌های شهدا و ایثارگران یک ضرورت است. راه حل این چالش، ایجاد تعادل بین دو مأموریت اصلی بنیاد شهید و برنامه‌ریزی بلندمدت برای پاسخگویی به نیازهای اقتصادی و فرهنگی به صورت همزمان است.

۲۲ اسفند روز گرامیداشت یاد شهدا و سالروز تأسیس بنیاد شهید و امور ایثارگران به فرمان #امام_خمینی (ره)